Empirepedia
Advertisement
Zakon Jedi
Zakon Jedi
Przywódcy Rada Jedi z Wielkim Mistrzem na czele
Siedziba główna Świątynia Jedi
Główne lokacje
Język Basic
Członkowie Lista Jedi
Era Stara Republika, Powstanie Imperium
Data utworzenia 25,783 BBY
Miejsce założenia Tython
Data zniszczenia 19 BBY


Zakon Jedi (Jedi Order), to starożytna organizacja zakonna strzegąca pokoju - zjednoczona dzięki wierzeniom i poglądowi na Moc. W Galaktyce Jedi byli najbardziej znaną organizacją czerpiącą z Mocy. Przez tysiąclecia Jedi stali się obrońcami pokoju i Republiki która właśnie dzięki nim doszła do swojej największej świetności. Byli oni zaprzysiężonymi przeciwnikami Sithów którzy ostatecznie doprowadzili do upadku zakonu - zwieńczonego Czystką Jedi. Po upadku Lorda Sith Palpatina Jedi odbudowali się budując Nowy Zakon Jedi.


Pochodzenie, wierzenia i historia Zakonu[]

Odan-Urr

Odan-Urr trzymający swój archaiczny Miecz świetlny

Już przed powstaniem Republiki Galaktycznej naukowcy badali naturę Mocy i jej związek z Midichlorianami. Badania te były prowadzone głównie przez dwie organizacje: Zakon Dai Bendu oraz Akademię Chatos na planetach takich jak Ondos i Had Abbadon. Jednakże Zakon Jedi powstał na Tythonie. Jedi wywodzili się z Je'daii, społeczności badającej i praktykującej Moc w układzie Tythona gdzie w roku 36453 BBY sprowadziły ich Tho Yor. Po nieudanej inwazji Rakatańskiej na Tython w 25793 BBY główne ugrupowania badające Moc (Ashla i Bogan, czyli jasnej i ciemnej strony mocy) rozpoczęły dziesięcioletni konflikt nazwany wojnami Mocy. Wraz z zakończeniem wojen w 25783 BBY powstał Zakon Jedi. Część z ówczesnych Jedi opuściło Tython aby bronić galaktykę. Później stali się znani jako Rycerze Jedi i główną świątynię zbudowali na Ossusie.

Początkowo Jedi byli grupą mnichów zajętych kontemplacją Mocy, lecz z czasem zaczęli brać bardziej aktywny udział w sprawach Galaktyki. Jedi podążali "jasną" stroną Mocy dążącą do dawania innym. W następnych tysiącleciach historia Jedi splatała się z losami Republiki której zaczęli służyć. Z powtarzających się konfliktów z członkami zakonu, którzy ulegli ciemnej stronie mocy wyłonił się całkowicie gustujący w ciemnej stronieZakon Sithów, który stał się głównym przeciwnikiem Jedi.

Zakon przetrwał wiele Schizm. Pierwsza nazwana została Wielką Schizma. W jej wyniku powstał odłam Jedi nazwany Ciemnymi, lub Mrocznymi Jedi. Podczas Stuletniej Ciemności w 7,000 BBY, Mroczni Jedi zostali wygnani ze znanej części galaktyki.

Przybyli na Korriban, planetę zamieszkałą przez gatunek nazywany Sithami. Był to lud prymitywny, lecz wrażliwy na Moc. Mroczni Jedi wpłynęli na poglądy Sithów na Moc i sami stali u władzy nowo powstałego Imperium Sithów. Z czasem Mroczni Jedi zaniknęli, a Sithowie uformowali hierarchiczne społeczeństwo rozbudowując swoje imperium. Od tego okresu termin Sithowie zaczął odnosić się nie tylko do gatunku, lecz również do Mrocznych Jedi którzy niejako 'wtopili' się w Sithów.

W roku 5,000 BBY wybuchł pierwszy konflikt między Jedi a Sithami jako przedstawicielami Ciemnej Strony. Między Republiką, a Imperium Sithów wybuchła wielka wojna nadprzestrzenna. Podczas tej wojny zaognił się również konflikt między Nagą Sadowem a Ludo Kresshem, jednymi z największych Lordów Sith w historii. Konfikt ten był jedną z przyczyn porażki Sithów. Druga bitwa o Korriban zakończyła istnienie pierwszego Imperium Sithów oraz wielką wojnę nadprzestrzenną.

Ważne wydarzenia w historii Zakonu Jedi:

  • 25,783 BBY — Założenie Zakonu Jedi
  • 24,500 – 24,400 BBY — Wielka Schizma
  • 7,000 BBY — Stuletnia Ciemność
  • 5,000 BBY — Wielka wojna nadprzestrzenna
  • 4,015 – 3,951 BBY — Stare Wojny Sithów
  • 3,681 BBY - 3,640 BBY - Wielka wojna galaktyczna, Zimna wojna, Wojna galaktyczna
  • 3,522 BBY - konflikt z Darthem Desolousem
  • 2,000 – 1,000 BBY — Nowe Wojny Sithów
  • 1,000 BBY — Siódma bitwa na Ruusan, Jedi uważają, że wszyscy Sithowie zginęli, jednak wprowadzając "Zasadę dwóch" w ukryciu przygotowują się do zniszczenia Jedi
  • 32 BBY — Sithowie ujawniają się
  • 22 – 19 BBY — Wojny Klonów, wielu Jedi ginie lub przechodzi na ciemną stronę Mocy
  • 19 BBY — Początek Czystki Jedi, Sithowie uzyskują kontrolę nad Galaktyką
  • 4 ABY — Luke Skywalker zostaje pierwszym z nowych Jedi. Anakin Skywalker powraca na jasną stronę mocy i zabija Dartha Sidiousa, swojego byłego sithańskiego mistrza
  • 11 ABY - Luke Skywalker tworzy "Nowy Zakon Jedi"
  • 40 - 41 ABY - Druga galaktyczna wojna domowa rozpętana przez Jedi Jacena Solo, zmanipulowanego przez Nowy Zakon Sithów (Jeden Sith) Dartha Krayta
  • 43 - 44 ABY - kryzys polityczny w Republice spowodowany wrogą wobec Jedi przywódczynią Daalą oraz walka z Abeloth. W wyniku tych wydarzeń Zakon opuszcza Coruscant i przenosi się na Ossus
  • 130 ABY - Imperium rządzone dynastią Felów, z powodu manipulacji "Nowego Zakonu Sith (Jeden Sith) Dartha Krayta, niszczy Zakon Jedi atakując Ossus
  • 138 ABY - po zniszczeniu Sithów zostaje wznowiona działalność Zakonu Jedi

Szkolenie[]

Główny Artykuł: Szkolenie Jedi
Rada pozwoliła mi cię szkolić. Staniesz się Jedi, słowo.
Obi-Wan Kenobi do Anakina Skywalkera
Jinn and Kenobi

Padawanowie wyruszali na misje ze swoimi Mistrzami aby zdobywać doświadczenie. Tutaj Mistrz Qui-Gon Jinn ze swoim padawanem

Życie Jedi było poświęceniem. Aby przejść szkolenie w posługiwaniu się Mocą dzieci na światach pod kontrolą Republiki były zabierane od rodziców jeszcze jako niemowlęta, kiedy tylko zaczęły zdradzać specyficzne uzdolnienia. Zabierano je do Świątyni Jedi na Coruscant. Od początku szkolenia dzieci uczone były ścisłego przestrzegania kodeksu. W uczniach starano się wykorzenić złość, nienawiść, gniew i strach które prowadziły na ciemną stronę Mocy.

Najmłodsi adepci szkoleni byli przez pojedyńczego Mistrza w grupach zwanych klanami. Po bitwie na Ruusan stało się tradycją, że szkolenie rozpoczynały już dzieci.

Kiedy pojedynczy uczeń zrozumiał "ścieżki Jedi" w wystarczającym stopniu zostawał Padawanem. Pod skrzydłami Mistrza lub Rycerza Jedi nastoletni Padawan zdobywał doświadczenie zarówno na misjach w całej galaktyce, jak i podczas szkoleń w Świątyni. Misje przydzielane mentorom opierały się głównie na pokojowych negocjacjach w rejonach, gdzie uczniowi nie groziła bezpośrednia walka, jak i pokusa przejścia na ciemną stronę Mocy.

7ruusan

Bitwa o Ruusan

Tradycyjną bronią Jedi był miecz świetlny, który w umiejętnych rękach stawał się zabójczą bronią, nawet w starciu z przeciwnikami wyposażonymi w broń zdolną do rażenia na odległość. Jednak aby posiąść takie umiejętności student musiał wykazać się wielkim skupieniem i koncentracją. Początki szkolenia odbywały się przy pomocy zdalniaków oraz mieczy treningowych, którymi nie można było nikogo poważnie zranić. Praktykowano również pojedynki między uczniami, często odbywały się one z zawiązanymi oczami co dodatkowo wyostrzało zmysły Jedi u adeptów. Jednym (jeśli nie najważniejszym) z etapów szkolenia było skonstruowane własnego miecza. Uczniowie wyruszali na odległe planety w poszukiwaniu kryształów które w połączeniu z innymi elementami w czasie specjalnej ceremonii pozwalały uczniowi przy użyciu Mocy na skonstruowanie własnego miecza. Często miecz padawana przypominał miecz jego Mistrza, przykładem tego może być Obi-Wan Kenobi. Często "obraz" miecza powstawał w umyśle adepta jeszcze zanim ten zaczął budować miecz. Podczas medytacji w jaskini z kryształami w umyśle padawana powstawała wizja miecza który zbuduje w czasie ceremonii. Zbudowanie własnego miecza było jednym z najważniejszych kroków zbliżających ucznia do pasowania na Rycerza.

5ruusan

Bitwa o Ruusan

Jedi poświęcał swoje życie na samodoskonaleniu się, przestrzeganiu Kodeksu oraz pomaganiu innym. Jedi pokonywali swoje emocje i materializm. Jedi oferowali pomoc i wsparcie wszystkim którzy tego potrzebowali. Ponad wszystko Jedi oddawał swoje życie Republice i Mocy.

Zgodnie z zasadami skromności i pokory Jedi nosili proste i wygodne szaty. Pod zewnętrzną szatą znajdowała się tunika spięta pasem do którego przytwierdzony był miecz świetlny oraz inny niezbędny sprzęt, jak na przykład racje żywnościowe, czy lornetka. Pod tuniką znajdowała się spodnia tunika. Kolory szaty Jedi ilustrowały ich harmonię z Mocą, w przeciwieństwie do kolorów szat Sithów, w których dominowała czerń.

Jedi realizowali przez swoje życie setki, jeśli nie tysiące misji, głównie jako dyplomaci i ambasadorzy. Podróżowali w miejsca konfliktów w całej galaktyce i często reprezentowali Republikę działając na zlecenie senatu. Mimo spełniania roli dyplomatów Jedi często musieli włączać się do walki, lecz takie postępowanie zawsze należało do ostateczności.

W okresie między Wielką Wojną Sithów a początkiem wojen mandaloriańskich niektóre tradycje Jedi jak i forma organizacji Zakonu legła dramatycznym zmianom. Jedi przed Wielką Wojną mogli wstępować w związki małżeńskie. Każdy uczeń Jedi był szkolony w lokalnym ośrodku nazywanym Praxeum na czele którego stał pojedynczy Mistrz. Decyzje dotyczące Zakonu podejmowano na konklawach Jedi, spotkaniach w których uczestniczyła większość Mistrzów. Reformy dokonane po Wielkiej Wojnie Sithów zakazały małżeństw, a przywództwo nad Zakonem Jedi powierzono Radzie Jedi osadzonej na Coruscant, złożonej z 12 Mistrzów Jedi. Od tej pory zaczęto również stosować termin Padawan na określenie pojedynczego ucznia Jedi wybranego przez swojego Mistrza.

Moc[]

Główny Artykuł: Moc
Niech Moc będzie z Tobą.
— Pozdrowienie Jedi
Mindtrick

Obi-Wan Kenobi, mistrz oddziaływania na umysł

Wszystkich Jedi jednoczyło badanie Mocy: pola energii które emanowało z każdej żywej istoty. Jedi szukali zrozumienia mocy aby mogli lepiej pomagać istotom którym służą. Jako adepci jasnej strony Mocy Jedi używali mocy tylko do leczenia i obrony, nigdy w złości lub zemście. W czasie całej historii zakonu znajdowali się jednak również adepci którzy byli zwolennikami używania również innych jej aspektów, początkowo głównie dla "wyższego dobra". Takie rozdźwięki były główną przyczyną ciągłego odnawiania się zakonu Sith i toczącej się przez wieki wojny z nimi.

Dla wielu Jedi ciemna strona wydawała się łatwiejsza i bardziej kusząca. Jednakże korzystanie z ciemniej strony bardzo często okazywało się destrukcyjne dla Jedi, gdyż dla adeptów którzy posmakowali ciemnej strony odejście od niej okazywało się bardzo trudne, a w wielu przypadkach niemożliwe. Takich Jedi nazywano Mrocznymi, a część z nich wstępowała do zakonu Sithów. Z tego powodu wszelkie praktyki związane z ciemną stroną były zabronione przez Radę Jedi.

Organizacja polityczna[]

Po Wielkiej Wojnie Sithów powstała Rada Jedi. Zbierało się w niej 12 Jedi wyróżniających się zdolnościami oraz doświadczeniem. Rada podejmowała najważniejsze decyzje dotyczące Zakonu, oraz stanowiła ciało doradcze Senatu. Każdy Jedi miał obowiązek podporządkowania się decyzją senatu, lecz nie zawsze się tak działo. Przykładem może być Obi-Wan Kenobi który chciał wziąć Anakina na padawana pomimo stanowczego sprzeciwu Rady.

Plonaca swiatynia jedi

Płonąca Świątynia Jedi na Coruscant

Rangi[]

W miarę poznawania nauk Jedi oraz natury Mocy każdy Jedi przechodził przez cztery podstawowe rangi.

Hierarchia[]

  • Nowicjusz Jedi – dziecko wrażliwe na Moc. Ta grupa obejmowała uczniów od noworodków w których odkryto zdolności aż do adeptów w wieku nastoletnim, kiedy to zaczynali naukę jako padawanowie. Nowicjusze byli nauczani w grupach nazywanych klanami.
  • Padawan Jedi – uczeń obięty opieką mistrza lub rycerza Jedi. Aby awansować do rangi padawana nowicjusz musiał zostać wybrany przez opiekuna. Wśród padawanów będących ludźmi tradycją stał się warkocz noszony za prawym uchem. Kiedy padawan dostępował ceremonii pasowania na rycerza, warkocz został mu obcinany. Jednak aby padawan mógł dostąpić pasowania uprzednio musiał przejść próby, które miały udowodnić, że jest godzien rangi rycerza.
  • Rycerz Jedi – rycerz Jedi był w pełni zdolnym Jedi do samodzielnego działania. Chociaż już nie był nauczany przez swojego mistrza i nie spędzał z nim tyle czasu co będąc padawanem, często utrzymywał kontakt ze swoim mistrzem i zasięgał rad właśnie u niego. Mimo uzyskania samodzielności szkolenie adepta nie dobiegało końca. Teraz zdobywał doświadczenie zarówno na samodzielnych misjach dla zakonu, jak i pracując w zespołach. Część rycerzy poświęcało się zgłębianiu Mocy i korzystać z holokronów aby lepiej poznać historię Zakonu i tajniki Mocy. Rycerz Jedi mógł również wziąć pod swoje skrzydła padawana i rozpocząć jego szkolenie.
  • Mistrz Jedi – rycerz Jedi który okazał głębokie zrozumienie Mocy i duże doświadczenie mógł zostać mianowany przez Radę Jedi do rangi mistrza. Często dodatkowym warunkiem było wyszkolenie padawana do rangi rycerza. Tytuł ten mógł zostać również przyznany za nadzwyczajne czyny.

Niektórzy spośród Jedi:[]

Źródła[]

Advertisement